Rti Radio Taiwan International 
Rti Radio Taiwan International 
Tháng 7 năm 2023 là một mùa hè nóng nhất trong lịch sử của loài người. Ngoài đợt nắng nóng gay gắt tại Bắc Mỹ, các quốc gia ở châu Á cũng trải qua đợt nắng nóng cao trong lịch sử. Chẳng hạn, Ấn Độ, quốc gia vừa vượt qua Trung Quốc trở thành đất nước đông dân nhất thế giới, đã trải qua những đợt nắng nóng liên tục kể từ tháng 4. Nhiệt độ khắc nghiệt hơn 45 độ C trong nhiều ngày liên tiếp không chỉ khiến hàng trăm người chết vì nóng mà người dân khốn khổ cũng phải đổ xô đi mua điều hòa, mong được tận hưởng nhiệt độ mát lạnh trong mùa hè oi bức.
Trong số 1,4 tỷ người ở Ấn Độ, chưa đến 20% lắp đặt máy điều hòa trong căn hộ của mình, điều này khiến Ấn Độ, nơi đã trải qua nhiều năm nắng nóng, trở thành thị trường tiềm năng nhất cho các thiết bị điều hòa không khí trên thế giới - nhưng điều gì sẽ xảy ra khi trái đất bỗng dưng có thêm 1 tỷ máy điều hòa?
Trong năm nay, một “sóng nhiệt” với nhiệt độ cao bất thường đã xảy ra trên khắp thế giới. Ví dụ, tại Phoenix, Arizona, một thành phố sản xuất chất bán dẫn của Mỹ, nhiệt độ đã vượt quá 43,3 độ C trong 31 ngày liên tiếp vào tháng Bảy. Ở một cực khác của địa cầu, châu Á cũng trải qua đợt nắng nóng bất thường kể từ tháng 4, Việt Nam ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục 44,1 độ C, Thái Lan cũng lập kỷ lục mới với nắng nóng 45,4 độ C.
Nhưng quốc gia Châu Á bị ảnh hưởng sóng nhiệt nhiều nhất đó chính là Ấn Độ, là quốc gia đến từ Nam Á bị ảnh hưởng kể từ tháng 4, nhiều thành phố gặp phải tình trạng nhiệt độ cao đến 45 độ C trong nhiều tuần liền, tính đến cuối tháng 7, nắng nóng cực độ không chỉ ảnh hưởng đến đời sống thường ngày của người dân, mà còn khiến gần 200 người chết do nắng nóng, trở thành quốc gia chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt nắng nóng châu Á năm nay.
*Từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm là “mùa nóng” của tiểu lục địa Ấn Độ (hay còn gọi là tiểu lục địa Nam Á, vùng đất rộng lớn hình bán đảo ở phía nam dãy Himalaya, phía nam của lục địa châu Á). Thời kỳ này, bắc bán cầu có thời gian chiếu sáng dài, nhiệt độ tăng, nhưng Ấn Độ Dương cũng đang chuyển đổi gió mùa nên Ấn Độ và Pakistan ở Nam Á dễ xảy ra các đợt nắng nóng vào thời điểm này trong năm do nhiệt độ tăng và khô hạn.
Nói chung, mùa nóng của Ấn Độ chủ yếu sẽ chuyển sang mùa mưa vào tháng 6 và bắt đầu hạ nhiệt. Tuy nhiên, trước sự biến đổi khí hậu do sự nóng lên toàn cầu, sự đan xen khí hậu ẩm khô ở Ấn Độ diễn ra khó lường, mùa mưa đến muộn, lượng mưa thiếu hụt khiến mùa hè ở Ấn Độ ngày càng nóng và kéo dài hơn, gây ra những mối đe dọa cho con người nơi đây.
80% hộ gia đình không có máy lạnh, “cùng nhau tận hưởng máy lạnh” là một hoạt động giao lưu xã hội
Trong cái nóng như thiêu đốt của đợt nắng nóng, bật điều hòa để giải nhiệt là phản ứng thường ngày của chúng ta. Nhưng “sử dụng điều hòa” lại là một vấn đề lớn liên quan đến chiến lược quốc gia của Ấn Độ.
Một phóng nổi tiếng ở Ấn Độ, Aatish Taseer đã từng giải thích “văn hóa điều hòa” của xã hội Ấn Độ trong một chuyên mục trên báo “The Wall Street Journal” rằng, một người bạn Mỹ của tôi gần đây đã ở Mumbai, Ấn Độ, và trong đô thị ngột ngạt đó, nhiều người dân địa phương có mời anh ấy cùng họ tận hưởng máy lạnh, người bạn này Âu Mỹ này của ông nghĩ rằng điều này rất buồn cười, vì anh ấy không hiểu rằng ở thoải mái trong một phòng có điều hòa được coi là một hoạt động xã hội...nhưng ở Ấn Độ, sử dụng điều hòa không phải là trải nghiệm phổ biến đối với công chúng, mà bật điều hòa là một cách để tận hưởng cuộc sống.
Trên thực tế, tỷ lệ sử dụng máy điều hòa luôn được coi là một trong những chỉ số về sinh kế và nền kinh tế quốc gia. Xét cho cùng, giá của máy điều hòa không hề rẻ, đồng thời nó cũng là thiết bị điện tiêu tốn nhiều điện năng nhất và đắt nhất trong các thiết bị gia dụng. Do đó, điều kiện tiên quyết để phổ biến máy điều hòa trước hết là nguồn cung cấp năng lượng của đất nước phải đủ và ổn định, thứ hai là điều kiện kinh tế quốc dân phải đáp ứng được một số điều kiện nhất định và phải có mức tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu trở lên.
Ảnh: Chỉ có 12% gia đình ở Ấn Độ lắp đặt máy điều hòa
Các nhà kinh tế ước tính rằng, để điều hòa được sử dụng phổ biến thì ngưỡng kinh tế trong thu nhập hàng năm của 1 hộ gia đình là khoảng 10.000 đô la Mỹ (khoảng 313.000 Đài tệ). Chỉ cần đất nước vượt qua ngưỡng 10.000 đô la Mỹ, nhu cầu thị trường đối với các thiết bị điều hòa không khí sẽ tăng lên đáng kể. Chẳng hạn như ở Trung Quốc, sau năm 2000, thị trường máy điều hòa không khí trong nước hàng năm tăng gấp đôi, Indonesia và Philippines cũng bắt đầu bán một số lượng lớn thiết bị điều hòa không khí sau năm 2010.
Là quốc gia đông dân nhất thế giới nhưng hơn 80% trong tổng số 1,4 tỷ dân của Ấn Độ vẫn chưa sử dụng điều hòa. Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính rằng GDP bình quân đầu người của Ấn Độ vào năm 2023 đã vượt quá 9.000 đô la Mỹ và dự kiến sẽ sớm vượt qua “ngưỡng thu nhập 10.000 đô la Mỹ để tất cả người dân có thể mua máy điều hòa”, do đó, các nhà sản xuất thiết bị gia dụng vô cùng lạc quan về triển vọng của thị trường Ấn Độ, dự kiến Ấn Độ sẽ trở thành thị trường điều hòa không khí lớn nhất thế giới, tạo ra thêm ít nhất 1 tỷ cơ hội kinh doanh máy điều hòa cho thế giới.
Lợi ích của 1 tỷ máy điều hòa không khí: Cải thiện cuộc sống và nền kinh tế
“Thị trường điều hòa không khí của Ấn Độ có tiềm năng vô hạn và mang đến nhiều cơ hội kinh doanh”. Đối mặt với những đợt nắng nóng châu Á năm 2023, lãnh đạo một hãng sản xuất điều hòa không khí quốc tế người Ấn Độ nói với Bloomberg rằng: Trong 5 năm qua, nền kinh tế Ấn Độ và số lượng gia đình trung lưu tăng nhanh, do đó, doanh số điều hòa không khí của Ấn Độ đã tăng lên 15 lần.
Các chuyên gia Ấn Độ tin rằng việc phổ biến nhanh chóng điều hòa không khí sẽ không chỉ giúp ích cho sức khỏe cộng đồng và phúc lợi xã hội mà còn có tác động sâu sắc đến tăng trưởng kinh tế.
Lấy công nhân sản xuất của Ấn Độ làm ví dụ, theo một nghiên cứu do Tạp chí Kinh tế Chính trị tại Đại học Chicago (Journal of Political Economy) thực hiện, sau khi phân tích một lượng lớn dữ liệu công nghiệp, người ta thấy rằng vào mùa hè, bất cứ khi nào nhiệt độ cao hơn 1 độ so với nhiệt độ trung bình cùng kỳ của những năm trước, năng suất của ngành công nghiệp Ấn Độ sẽ giảm 3%. Nếu chúng ta xem xét kỹ hơn năng suất công nghiệp trong các đợt nắng nóng, thì năng suất công nghiệp của các nhà máy không có điều hòa sẽ bị giảm từ 2-8% so với các nhà máy có sử dụng điều hòa.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, nhiệt độ cao tại nơi làm việc sẽ làm ảnh hưởng đến cơ thể con người bao gồm khó tập trung, suy giảm tư duy và hoạt động, dễ mệt mỏi, cáu gắt và bực bội. Trong số đó, những ngành công nghiệp cần sử dụng đến chất xám thì năng suất lao động sẽ càng giảm sút trong đợt nắng. Do đó, việc môi trường làm việc có thể duy trì nhiệt độ dễ chịu hay không cũng là một yếu tố nền tảng rất quan trọng cho quá trình chuyển đổi kinh tế và nâng cấp công nghiệp của đất nước.
Ngoài ra, bật điều hòa đúng cách cũng có thể thúc đẩy chất lượng giấc ngủ, tăng tốc độ nghỉ ngơi và phục hồi cho não bộ, điều này đặc biệt quan trọng đối với nhóm học sinh đang trong quá trình phát triển, đối với người già và bệnh nhân mắc bệnh mãn tính cơ thể lưu thông kém, cũng có thể giảm nguy cơ của bệnh tim mạch.
Nỗi lo 1 tỷ máy điều hòa: Mang đến khủng hoảng năng lượng và môi trường
Mặc dù việc phổ biến máy điều hòa không khí mang lại sự thoải mái và lợi ích cho người dân , nhưng nó cũng có thể gây ra những thiệt hại không thể khắc phục đối với môi trường toàn cầu.
Mặc dù các chất làm lạnh được sử dụng trong công nghệ điều hòa không khí hiện đại đã được cải thiện rất nhiều, nhưng chúng vẫn là những khí nhà kính khá mạnh. Nếu không có chính sách giám sát đầy đủ và ý thức bảo vệ môi trường trong việc phổ biến máy điều hòa không khí, thì việc bổ sung 1 tỷ máy điều hòa không khí sẽ thực sự đẩy nhanh áp lực nóng lên toàn cầu.
Ngoài ra, điều hòa không khí vẫn là thiết bị gia dụng tiêu tốn nhiều năng lượng, vào mùa hè sẽ làm tăng gấp đôi mức tiêu thụ điện sinh hoạt của người dân, khiến nguồn cung cấp điện của cả nước bị thắt chặt. Lấy Mỹ làm ví dụ, trong mùa cao điểm tiêu thụ điện vào mùa hè, ước tính 1/3 lượng điện tiêu thụ của quốc gia này là do sử dụng điều hòa không khí. Tuy nhiên, tại Ấn Độ, nơi tỷ lệ sử dụng điều hòa chưa đến 20%, nguồn cung cấp điện vào mùa hè đã khá eo hẹp, vậy liệu việc sử dụng điều hòa có gây ra khủng hoảng năng lượng hay không? Đây cũng là một vấn đề khá nan giải đối với chính phủ Ấn Độ.
Phóng viên Taseer cho biết: “Nếu chúng ta không nỗ lực cải thiện hiệu quả môi trường của máy điều hòa không khí, ước tính đến năm 2030, nhu cầu điện cho máy điều hòa không khí ở Ấn Độ sẽ cao gấp 30 lần so với năm 2010”. Do các đợt nắng nóng ở Ấn Độ chủ yếu xảy ra vào mùa nóng khi đất nước này khô hạn và thiếu mưa nên việc sản xuất thủy điện đã bị thiếu hụt trong giai đoạn này. Do đó, để đáp ứng sự gia tăn mức tiêu thụ điện sinh kế của người dân cần cho điều hòa không khí, Ấn Độ chỉ có thể mở rộng việc sử dụng sản xuất nhiệt điện với chi phí thấp và xây dựng nhanh chóng. Nhưng liệu điều này có làm tăng mức độ ô nhiễm không khí vốn đã cao của Ấn Độ hay tăng gấp đôi lượng khí thải carbon tổng thể của Ấn Độ hay không? Đây là những khủng hoảng có thể xảy ra khi toàn dân Ấn Độ sử dụng điều hòa.
Abhas Jha, chuyên gia về chính sách khí hậu của Ngân hàng thế giới (World Bank) bày tỏ: “Trước khi trái đất bị điều hòa nấu chín, chúng ta cần phải tìm ra cách giải quyết”
Mặc dù thị trường chính của máy điều hòa là Ấn Độ, Indonesia, nhưng ở Châu Mỹ, Châu Âu và các nơi khác cũng đã có yêu cầu ngưng sử dụng các thiết bị điều hòa do đợt nắng nóng cực độ và kéo dài mỗi năm, đồng thời, mặc dù Ấn Độ là nước thải carbon lớn thứ ba trên thế giới sau Mỹ và Trung Quốc, nhưng lượng khí thải carbon bình quân đầu người của nước này chỉ bằng 1/3 so với Liên minh châu Âu và 1/7 so với Mỹ. Vì vậy, trong khi thế giới lo lắng “điều hòa không khí sẽ làm trái đất nóng hơn” thì cũng nên nghĩ đến việc người dân Ấn Độ cũng có kỳ vọng về một cuộc sống tiện nghi thoải mái hơn, đồng thời cùng nhau phát triển công nghệ điều hòa thân thiện với môi trường.
“Mặc dù các nước mới phát triển trở nên giàu có hơn, nhưng mong muốn của mọi người về điều hòa không khí sẽ trở nên cụ thể hơn”. Taseer nói rằng mặc dù việc bổ sung 1 tỷ máy điều hòa không khí của Ấn Độ có thể gây ra gánh nặng cho trái đất, nhưng nó cũng có thể khuyến khích sự phát triển bền vững của các công nghệ mới. “Hy vọng trước khi mùa hè nắng nóng tiếp theo đến, mọi người đều có thể tận hưởng không khí mát lạnh của điều hòa mà không cần phải bận tâm”
