Theo hãng thông tấn AFP đưa tin, ngày 14/3 Tổng thống Honduras bà Xiomara Castro cho biết nước này sẽ thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc, tuy nhiên bà không nói rõ liệu sẽ chấm dứt mối quan hệ bang giao lâu nay với Đài Loan hay không. Trên Twitter cá nhân của bà Xiomara Castro đăng bài viết vào ngày 14/3 cho biết, đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Eduardo Reina bắt đầu đàm phán với Trung Quốc về việc thiết lập quan hệ ngoại giao.
Động thái này của Tổng thống Honduras được đưa ra chỉ vài tuần sau khi chính phủ nước này cho biết đang đàm phán với Trung Quốc để xây dựng đập thủy điện Patuca II. Khi công bố kế hoạch vào tháng 2, Ngoại trưởng Honduras bà Eduardo Reina cho biết việc Trung Quốc tài trợ xây dựng đập thủy điện sẽ giúp Honduras tăng cường nguồn cung cấp năng lượng cho đất nước. Tại thời điểm đó ngoại trưởng Eduardo Reina đã phủ nhận những đồn đoán có liên quan đến việc Hoduras sẽ thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Trên thực tế, Trung Quốc từ rất sớm đã tài trợ cho việc xây dựng một con đập khác có tên "Patuca III" cung cấp cho Honduras khoản vay 300 triệu USD, lễ khánh thành khởi động đập "Patuca III" vào năm 2021 do Tổng thống khi đó là Juan Orlando Hernandez chủ trì.
Khu vực Châu Mỹ Latinh từ trước đến nay luôn là nguồn gốc căng thẳng giữa Bắc Kinh và Đài Loan. Dựa trên mối quan hệ đồng minh với Washington, tất cả các nước Trung Mỹ đã duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan trong nhiều thập kỷ. Nhưng đến nay, đồng minh duy nhất của Đài Loan trong khu vực này chỉ còn lại Honduras, Guatemala và Belize. Trong khoảng 10 năm qua, các nước trong khu vực này bao gồm: Costa Rica (năm 2007), Panama (năm 2017), El Salvador (năm 2018) và Nicaragua (năm 2021) đã lần lượt cắt đứt quan hệ với Đài Bắc để thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh.
Hiện Đài Loan chỉ còn lại 14 nước bang giao, bao gồm Paraguay, Haiti và một số quốc đảo nhỏ ở Caribe và Thái Bình Dương.
Tổng thống Honduras bà Xiomara Castro là nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử Honduras, trong khi tuyển cử, bà biểu thị nếu bà đắc cử sẽ mở ra mối quan hệ ngoại giao và thương mại với Trung Quốc. Lúc đó Bộ Ngoại giao Honduras đã không trả lời ngay lập tức những yêu cầu bình luận từ các phía. Nhà lập pháp đối lập Tomas Zambrano nói với truyền hình địa phương rằng quyết định này có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ của Honduras với Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của họ, còn cho biết thêm, có nhiều gia đình Honduras phụ thuộc vào nguồn kiều hối từ Mỹ.
Tường Vy
