Du khách từng đến Đài Loan đều biết, chùa chiền ở Đài Loan nhiều như số lượng các cửa hàng tiện lợi, không chỉ thế, chùa chiền ở đây còn đảm nhận vai trò vô cùng quan trọng, đồng thời mang đậm nét văn hóa, lịch sử của riêng Đài Loan. Và trong bài viết này, tác giả muốn giới thiệu tới mọi người về lễ hội tại các chùa chiền ở Đài Loan.
Lễ hội tại các chùa chiền là một thành phần quan trọng trong tín ngưỡng của người dân Đài Loan, với một lịch sử lâu đời, tiến hóa không ngừng, và nay đã trở thành nét đặc sắc của xã hội nơi đây. Tác giả sẽ giới thiệu chi tiết về lễ hội tại các chùa chiền ở Đài Loan thông qua các góc nhìn như lịch sử, sự phát triển, biến hóa cũng như những ảnh hưởng tốt và xấu tới xã hội.
Lịch sử hội chùa ở Đài Loan có thể tính từ thế kỷ XVII, thời điểm người Hán bắt đầu di cư tới Đài Loan. Lúc đó, những người dân nhập cư đã mang tín ngưỡng, văn hóa của quê hương tới vùng đất xa lạ này. Trong đó, thờ Ma Tổ là một trong những tín ngưỡng dân gian được đưa vào Đài Loan đầu tiên, và lễ hội rước Ma Tổ cũng là lễ hội được nhiều người biết đến nhất. Khi những người Hán dần định cư ở Đài Loan, họ đã xây dựng các trung tâm tín ngưỡng, hình thành văn hóa hội chùa mà chúng ta thường thấy ngày nay.
Trải qua nhiều năm phát triển, văn hóa lễ hội tại các chùa chiền ngoài phản ánh sự đa dạng về tín ngưỡng của người dân Đài Loan, còn thể hiện sự thay đổi về kinh tế, xã hội. Trong thời kỳ đầu, lễ hội tại các chùa chiền chủ yếu là để cúng tế, sau này, dần trở thành nơi giao lưu kinh tế, văn hóa của các địa phương. Lễ hội của các chùa chiền không chỉ có các hoạt động về tín ngưỡng, còn có các tiết mục biểu diễn, thi đấu, ví dụ như lễ rước Ma Tổ của Triều Thiên Cung ở thị trấn Bắc Cảng - huyện Văn Lâm, Đài Loan vô cùng nổi tiếng, lễ hội này thường diễn ra từ 23 tới 30 tháng 3 âm lịch với những hoạt động như rước kiệu, diễu hành để chúc phúc, múa lân, múa rồng, biểu diễn “trận đầu” (陣頭), diễn tuồng v.v., đã thu hút hàng nghìn, hàng vạn các tín đồ hay các khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến tham gia, trải nghiệm. Rồi lễ rước Ma Tổ đi diễu hành ở thị trấn Đại Giáp, Đài Trung được ví là một trong ba lễ hội tôn giáo lớn nhất thế giới, hay lễ hội Ma Tổ ở thôn Bạch Sa, thị trấn Thông Tiêu, huyện Miêu Lật còn được mệnh danh là “siêu xe màu hồng” (do tấm vải che mưa trên kiệu của Ma Tổ có màu hồng, siêu xe là do năm 2013 kiệu rước đi qua showroom BMW, nhân viên ở đây đã phải đánh hết xe ra chỗ khác để nhường chỗ cho kiệu Ma Tổ đi vào - chú thích của người dịch). Ngoài Ma Tổ, khu vực phía Nam của Đài Loan còn thờ “Vương gia” và lễ hội rước thuyền hằng năm cũng là hoạt động vô cùng náo nhiệt.
Sự thay đổi của các lễ hội cũng mang tới nhiều lợi ích. Đầu tiên, hội chùa sẽ tăng thêm nét đặc sắc cho địa phương, thành biểu tượng văn hóa của nơi đó. Tiếp theo, hội chùa còn gia tăng sự đoàn kết trong xã hội, là cơ hội để các tín đồ có thể giao lưu trao đổi với nhau. Ngoài ra, hội chùa còn giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế của địa phương, thu hút khách du lịch, đẩy mạnh tiêu dùng.
Bên cạnh đó, các hoạt động lễ hội này cũng mang lại nhiều ảnh hưởng xấu, như khó khăn trong việc quản lý giao thông, hay việc đốt lượng lớn vàng mã, đốt pháo gây ô nhiễm môi trường, ô nhiễm âm thanh. Ngoài ra, những hoạt động thi đấu quá quyết liệt hay việc biểu diễn “trận đầu” dễ dẫn đến xung đột đều có khả năng ảnh hưởng tới sự an toàn của những người tham gia.
Nói tóm lại, văn hóa lễ hội tại các chùa chiền ở Đài Loan là một hiện tượng vô cùng thú vị có lịch sử lâu đời, có sự phát triển, thay đổi không ngừng. Văn hóa này phản ánh tính đa dạng về tín ngưỡng của người dân ở đây, đồng thời tác động tới xã hội trên nhiều phương diện. Hội chùa là một phần của văn hóa Đài Loan, rất đáng để người dân trân trọng, tìm hiểu và kế thừa.
Cuối cùng, tác giả xin đóng góp ý kiến rằng, nếu mọi người tới Đài Loan du lịch, thì có thể đi thăm thú những chùa chiền đặc sắc ở đây, hoặc nếu vô tình gặp lễ rước thần linh của các chùa chiền, thì cũng có thể cùng hòa mình cảm nhận hoạt động văn hóa vừa thú vị lại có ý nghĩa này.
Thu Hà
