Cựu chủ tịch Đảng Dân Tiến Thi Minh Đức, người tiên phong về nhân quyền và dân chủ ở Đài Loan qua đời tại Bệnh viện Đa khoa Cựu chiến binh Đài Bắc vào sáng ngày 15/1, hưởng thọ 83 tuổi. Trong cuộc đời ông, ông đã 3 lần bị cầm tù tổng cộng là 25 năm vì hoạt động chính trị.
Cựu chủ tịch Đảng Dân Tiến Thi Minh Đức, được mệnh danh là "Mandela Đài Loan" có mái tóc dài bồng bềnh và chòm râu sơn dương đặc trưng là người tiên phong về nhân quyền và dân chủ ở Đài Loan. Ông chủ trương dỡ bỏ các lệnh cấm đảng, cấm báo chí, thiết quân luật ...nên bị bỏ tù 3 lần.
Năm 1979, ông Thi Minh Đức cùng với những người ngoài đảng lên kế hoạch thành lập "Tạp chí Hòn đảo xinh đẹp" và ông giữ chức tổng giám đốc, chịu trách nhiệm tổ chức, vận động quần chúng và liên lạc hải ngoại nhưng bị quân đội cảnh sát chính phủ Quốc Dân Đảng đàn áp khiến bùng phát "Sự cố hòn đảo xinh đẹp" (còn gọi Sự cố Formosa).
Ngày 10/12/1979, đụng độ nổ ra giữa cảnh sát và người dân tại một cuộc mít tinh kỷ niệm ở Cao Hùng. Với tư cách là người chỉ huy sự kiện, ông Thi Minh Đức trở thành tội phạm bị truy nã gắt gao, cuối cùng lại bị bắt và bị kết án tù chung thân lần thứ hai. Mãi cho đến khi ông Lý Đăng Huy trở thành tổng thống vào năm 1990, bản án về sự cố hòn đảo xinh đẹp được tuyên bố vô hiệu, ông Thi Minh Đức mới được ra tù.
Đến năm 2006, do vụ án tham nhũng của cựu Tổng thống Trần Thủy Biển, ông đã phát động "Phong trào áo đỏ đả đảo Trần Thủy Biển" và giữ chức tổng chỉ huy, kêu gọi hàng triệu người biểu tình, thậm chí còn tìm ông Diêu Lập Minh, đồng đội cũ của mình làm phó tổng chỉ huy.
Ông Diêu Lập Minh nói, ông ấy là nhân vật chính trị có tầm nhìn xa nhất mà tôi biết.
Trước khi dỡ bỏ thiết quân luật, ông Thi Minh Đức đã chiến đấu với hệ thống độc tài và dân chủ của Quốc Dân Đảng. Cuối cùng, ông quay chuyển hướng đối lập với Đảng Dân Tiến, dùng hành động để chứng tỏ rằng ông luôn là phe đối lập. Nay ông qua đời khiến mọi người vô cùng thương tiếc.
Cựu thị trưởng Đài Đông, Lại Khôn Thành nói, tuy ông Thi Minh Đức là ông cậu của tôi nhưng chỉ cách nhau hơn 20 tuổi. Ông thường giúp đỡ tôi với tư cách người lớn trong gia đình, cả đời tôi nợ chủ tịch Thi Minh Đức rất nhiều.
Bà Chen Wen-hsien, người làm công tác truyền thông cũng đăng một bức ảnh của hai người lên Facebook và bày tỏ lời chia buồn. Bà nhấn mạnh rằng ông Thi Minh Đức vĩnh viễn là một nhà lãnh đạo cách mạng, tinh thần dân chủ, chống tham nhũng của ông sẽ luôn được khắc ghi trong lòng người dân Đài Loan.
Tố Kim
